काठमाडौं, २० जेठ – सेयर बजार इन्डेक्समै उतारचढाव ल्याउने गरेका ‘लो-क्याप’ कम्पनीबाट लगानीकर्ता ठूला कम्पनीतिर सिफ्ट हुन थालेका छन् ।
नेप्से बुलिस हुँदा सेयर कित्ता थोरै भएका कम्पनीको मूल्य अस्वाभाविक रुपमा उचालिने गरेकामा अहिले ठूला कम्पनीको सेयर कारोबार बढ्न थालेको छ ।
नेप्से परिसूचक अहिले २६९३ अंकमा छ । बजार बुधबार १७.४४ अंकले बढ्दा ८ अर्ब ५८ करोड ६० लाख रुपैयाँको सेयर कारोबार भयो । बैंकिङ सूचक सर्वाधिक १.८८ प्रतिशतले बढ्दा १८ वटा वाणिज्य बैंकको सेयर मूल्य उकालो लाग्यो ।
सेयर बजारको बुलिस ट्रेन्डमा लो-क्याप कम्पनीको सेयर मूल्य अस्वाभाविक रुपमा उचालिएकामा पछिल्लो समय बजारमा ठूलो आकारको सेयर भएका कम्पनीहरुको कारोबार बढ्न थालेको छ । पुँजी धेरै भएका कम्पनीमा लगानीकर्ता आकर्षित भएको देखिन्छ ।
लो-क्याप कम्पनीको सेयर मूल्यमा भएको म्यानुपुलेसन नटिकेका कारण लगानीकर्ता अरु कम्पनीतिर सिफ्ट भएको जानकारहरु बताउँछन् ।
‘आधारभूत सूचकभन्दा सयर मूल्य धर उचालिएका कम्पनीहरुमा लगानी गरेकाहरुले गुमाए । अहिले बजार घट्दा फण्डामेन्टल आइजमा लोक्याप कम्पनीको मूल्य आएको छ,’ स्टक ब्रोकर्स एसोसियसन अफ नेपालका पूर्वअध्यक्ष सन्तोष मैनालीले भने, ‘लगानी गुमाएकाहरुमा सचेतना पनि बढेको हो कि भन्ने देखिन्छ । अब फण्डामेन्टल रुपमा बलियो नभएका कम्पनीमा लगानी गर्नु हुँदैन भन्ने परेको छ ।’
गत असारमा सत्तापलटले सेयर बजार उकालो लाग्दा लोक्याप कम्पनीको मूल्य धेरै बढेको थियो । सेयर संख्या थोरै भएका फाइनान्स र विकास बैंकको मूल्यमा अस्वाभाविक उछाल आएको थियो ।
नेप्से डेढ महिनामा ४६ प्रतिशतले बढ्दा नेपाल फाइनान्सको सेयर मूल्य प्रति कित्ता ४८७ रुपैयाँबाट २६१४ रुपैयाँसम्म पुगेको थियो । त्यो मूल्य अहिले ६१९ रुपैयाँ छ ।
मूल्य बढाउन चलखेल गर्नेहरु फाइनान्सपछि विकास बैंकतिर लागे । नेपाल राष्ट्र बैंकले संकटग्रस्त घोषणा गरेको कर्णाली विकास बैंकको सेयर मूल्यमा पोजेटिभ सर्किट लाग्यो । विकास बैंकपछि कहिले हाइड्रोपावर, कहिले इन्भेष्टमेन्ट र ट्रेडिङ समूहका कम्पनीको मूल्य उचालियो ।
तेस्रो त्रैमासको वित्तीय विवरणले सुधारको संकेत देखाएकाले अहिले लगानीकर्ता वित्तीय अवस्था राम्रो भएका ठूला कम्पनी लगानीकर्ताको रोजाइमा परेको जानकारहरु बताउँछन् ।
‘लगानीकर्ताहरु पर्ख र हेरको अवस्थामा देखिन्छन् । लगानीकर्तासँग धेरै छनोटको अप्सन छैन । त्यसैले वित्तीय अवस्था राम्रो देखिएका ठूला कम्पनीतिर लगानी बढाएको देखिन्छ,’ नबिल इन्भेष्टमेन्ट बैंकिङका सीइओ मनिष जोशीले भने ।
चालु आर्थिक वर्ष तेस्रो त्रैमासमा उत्पादन तथा प्रशोधन र होटल क्षेत्रका कम्पनीहरुको वित्तीय अवस्थामा सुधार आएको छ । उनीहरुले नाफा बढेको विवरण निकालेका छन् ।
घाटामा गएका कम्पनीले समेत नोक्सानी घटाएका छन् । व्यवसाय खुम्चिएका कारण सेयरधनीलाई प्रतिफल दिन नसक्ने भएका कम्पनीहरुले समेत वित्तीय अवस्थामा सुधार गरेका छन् ।
फागुन तेस्रो सातापछि एकै विन्दुमा घुमिरहेको बजारले एकपछि अर्को नीतिगत सपोर्ट पाएको छ । राष्ट्र बैंकले मौद्रिक नीतिको तेस्रो त्रैमास समीक्षामार्फत सेयर धितो कर्जाको जोखिम भार १२५ प्रतिशतबाट १०० प्रतिशतमा झारेको छ । जेठ पहिलो साता राष्ट्र बैंकको नेतृत्व सम्हालेका गभर्नर डा. विश्वनाथ पौडेलले मौद्रिक समीक्षामार्फत बजारको हित अनुकूल काम गर्ने सन्देश दिएका छन् ।
अर्थमन्त्री विष्णु पौडेलले पनि बजेटमा बजारविरोधी व्यवस्था ल्याएका छैनन् । ‘बजेटमा पुँजीगत लाभकर १० प्रतिशत पुऱ्याउनेसम्मका कुरा आएका थिए जसले लगानीकर्ता निराश बनेका थिए । तर, अर्थमन्त्रीज्यूले सेयर बजारलाई नकारात्मक असर पार्ने कुरा केही ल्याउनु भएन । बजारको विकासकै कुरा गरिएको छ । यसले सकारात्मक संकेत देखाउँछ। पहिले जस्तो अनप्रेडिक्टेबल पोलिसी नआउनु नै राम्रो पक्ष हो,’ एक विश्लेषकले भने ।
