वेलिङ्टन – अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले इजरायल र हमासबीच गाजाको युद्ध अन्त्यतर्फको ‘पहिलो चरण’ को सम्झौतामा सहमति भएको घोषणा गरेपछि विश्व नेताहरूले बिहीबार शान्तिको नयाँ आशा व्यक्त गर्दै दुवै पक्षलाई प्रतिबद्धता पूरा गर्न आग्रह गरेका छन् ।
यो सम्झौतालाई गाजामा दुई वर्ष लामो विनाशकारी युद्धको अन्त्यतर्फको ठूलो कूटनीतिक उपलब्धि मानिएको छ ।
ट्रम्पका अनुसार, हमासले आगामी दिनमा सबै २० जना जीवित इजरायली बन्धकहरूलाई मुक्त गर्नेछ, जसको सट्टामा प्यालेस्टिनी कैदीहरू रिहा गरिनेछन् । साथै, इजरायली सेनाले गाजाको अधिकांश भागबाट फिर्ता लिन सुरु गर्नेछ ।
“यसको अर्थ यो हो कि सबै बन्धकहरू चाँडै आफ्ना घर फर्किनेछन् र इजरायलले बलियो, दीर्घकालीन र चिरस्थायी शान्तिको दिशामा पहिलो कदमका रूपमा सहमत रेखासम्म आफ्नो सेना फिर्ता लिनेछ”, राष्ट्रपति ट्रम्पले सामाजिक सञ्जालमार्फत लेखे ।
इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहुले सामाजिक सञ्जालमा प्रतिक्रिया दिँदै लेखे, “भगवानको कृपाले हामी सबैलाई घर ल्याउनेछौँ ।”
विश्वभरका नेताहरूले यस घटनाक्रमलाई ऐतिहासिक मोडका रूपमा व्याख्या गर्दै प्रतिक्रिया जनाएका छन् ।
संयुक्त राष्ट्रसंघ
संयुक्त राष्ट्रसंघका महासचिव माननीय एन्टोनियो गुटेरेसले एक विज्ञप्तिमा भनेका छन्, “संयुक्त राष्ट्रसंघले सम्झौताको पूर्ण कार्यान्वयनलाई समर्थन गर्नेछ र गाजामा दिगो मानवीय राहत, पुनर्निर्माण र पुन:स्थापनाका प्रयासलाई तीव्र पार्नेछ ।”
उनले भने, “यो अवसरले कब्जाको अन्त्यतर्फ विश्वसनीय राजनीतिक मार्ग निर्माण गर्न, प्यालेस्टिनी जनताको आत्मनिर्णयको अधिकारलाई सम्मान गर्न र इजरायली तथा प्यालेस्टिनी दुवै जनतालाई शान्ति र सुरक्षामा जीवन यापन गर्न सक्षम बनाउने दुई–राज्य समाधानको दिशामा अघि बढ्न सहयोग पुर्याउनेछ ।”
क्यानाडा
क्यानाडाका प्रधानमन्त्री मार्क कार्नीले सामाजिक सञ्जालमा लेखे, “बन्धकहरू चाँडै आफ्ना परिवारसँग पुनर्मिलन हुने खबरले हामीलाई अत्यन्त हर्षित बनाएको छ । वर्षौंको पीडादायी संघर्षपछि अब स्थायी शान्तिको सम्भावना देखिएको छ ।”
उनले सबै पक्षहरूलाई ‘सहमति गरिएका सर्तहरू छिटो कार्यान्वयन गर्न र न्यायपूर्ण तथा दीर्घकालीन शान्तिको लागि एकजुट भएर काम गर्न’ आग्रह गरे ।
कार्नीले वार्तामा मध्यस्थता गर्ने कतार, इजिप्ट र टर्कीको भूमिकाको प्रशंसा पनि गरे ।
अर्जेन्टिना
अर्जेन्टिनाका राष्ट्रपति जेभियर मिलेईले एक्समा लेखे, “म यो अवसरमा राष्ट्रपति डोनाल्ड जे। ट्रम्पको नोबेल शान्ति पुरस्कारका लागि उम्मेदवारीमा हस्ताक्षर गर्ने घोषणा गर्न चाहन्छु । यस किसिमको उपलब्धि हासिल गर्ने नेताहरूलाई यो मान्यता पहिले नै प्राप्त हुनुपर्ने थियो ।”
स्वतन्त्रतावादी नेता र ट्रम्पका सहयोगी रहेका मिलेईले यो सम्झौताले विश्व शान्तिको दिशामा ठूलो योगदान पुर्याएको बताए ।
मलेसिया
मलेसियाका प्रधानमन्त्री अनवर इब्राहिमले एक विज्ञप्तिमा भने, “यो घटनाक्रमले महिनौँदेखिको असहनीय पीडा र विनाशपछि आशाको उज्यालो देखाएको छ ।”
उनले सबै पक्षलाई ‘यो अवसर प्रयोग गरी व्यापक र स्थायी शान्तितर्फ अघि बढ्न’ आग्रह गरे ।
जापान
जापानका मुख्य क्याबिनेट सचिव योसिमासा हयासीले पत्रकारहरूलाई सम्बोधन गर्दै भने, “जापानले सहभागी पक्षहरूबीच ‘पहिलो चरण’ मा सहमति भएकोमा स्वागत गर्दछ । यो सम्झौता द्वन्द्व शमन र दुई–राज्य समाधानतर्फको महत्त्वपूर्ण कदम हो ।”
उनले अमेरिकी, कतारी, इजिप्टेली, टर्की र अन्य मध्यस्थता गर्ने देशहरूको ‘अथक प्रयास’ को प्रशंसा गर्दै सबै पक्षबाट ‘इमानदार र स्थायी कार्यान्वयन’ को अपेक्षा व्यक्त गरे ।
हयासीले गाजाको पुनर्निर्माण र मानवीय अवस्थाको सुधारका लागि जापानको निरन्तर सहयोगको वाचा पनि गरे ।
अस्ट्रेलिया
अस्ट्रेलियाका प्रधानमन्त्री एन्थोनी अल्बनिजले यो सम्झौतालाई ‘प्रकाशको किरण’ को रूपमा वर्णन गरे ।
“आठ दशकको द्वन्द्व र हिंसापछि, आज हामीले हिंसाको चक्र तोड्न र अझ उज्यालो भविष्य निर्माण गर्न सक्ने आशा पाएका छौँ”, उनले भने, “आजको यो घोषणा केवल सम्झौता होइन- यो मानवताको पुनर्जीवनको सन्देश हो ।”
न्युजिल्यान्ड
न्युजिल्यान्डका विदेशमन्त्री विन्स्टन पिटर्सले भने, “विगत दुई वर्षमा इजरायली र प्यालेस्टिनी दुवैले अकल्पनीय पीडा व्यहोरेका छन् । आजको यो सम्झौता त्यो पीडा अन्त्यतर्फको सकारात्मक पहिलो कदम हो ।”
उनले दुवै पक्षलाई सम्झौताको सर्तहरू पूरा गर्न आग्रह गर्दै भने, “यो स्थायी शान्ति प्राप्त गर्ने दिशामा आवश्यक पहिलो कदम हो । हामी इजरायल र हमासलाई पूर्ण समाधानको दिशामा निरन्तर काम गर्न आह्वान गर्छौं ।” रासस/ सिन्ह्वा
